برای قوی کردن تنه درخت و کلفت شدن آن، راهکارهای مختلفی وجود دارد. با رعایت چند نکته مهم می توان به بزرگتر شدن تنه درخت کمک کرد. همانگونه که می دانید امروزه از انواع کود برای رشد تنه درختان و کلفت شدن آن ها استفاده می کنند. با توجه به اینکه حالِ درخت باید برای رشد تنه آن ها مناسب باشد، عوامل مختلفی را در این زمینه باید مد نظر قرار داد.
از هرس ابتدایی درخت گرفته تا باغداری اصولی را در کنار استفاده از بهترین کودها برای کلفت و ضخیم کردن تنه درختان را می توان راهکارهای عالی جهت رسیدن به این خواسته عنوان کرد. با کوددهی می توان به رشد درخت و درختچه های سالم امیدوار بود. استفاده از بهترین کود برای ضخیم شدن و کلفت شدن تنه درخت همواره مورد تاکید کارشناسان حوزه کشاورزی قرار دارد. کودهای موجود را هر کدام باید در بهترین زمان برای رشد تنه درخت مورد استفاده قرار داد. ما در مجموعه کودیران تلاش کرده ایم که در این مطلب به معرفی بهترین راهکارهای قوی کردن تنه درخت و کلفت شدن آن ها بپردازیم. در ادامه این مطلب ما تمام موارد زیر را برای شما شرح می دهیم.
بهترین کود برای رشد و کلفت شدن تنه درختان
(افزایش ضخامت ساقه و تنه درختان)
آنچه در این مقاله می خوانید
تنه درخت چیست و چرا مهم است؟
بن درخت چیست؟
محاسبه بن درخت و تنه درخت چه نقشی در رشد درخت دارد؟
چرا از کود برای درختان استفاده کنیم؟
چند نکته برای استفاده بهینه از کودها برای درختان
زمان و شیوه استفاده از کود حیوانی برای تنه درختان و بهترین کود برای ضخیم شدن تنه درخت
انواع کودهای آلی مفید برای رشد تنه درختان
بهترین کود زیستی یا بیولوژیک برای رشد تنه درختان چیست؟
بهترین کودهای شیمیایی برای رشد و کلفت شدن تنه درختان
بهترین زمان برای کوددهی نهال های تازه کاشته شده
برنامه غذایی ویژه افزایش برای کلفت و ضخیم کردن تنه درختان
مقدمه
برای اینکه تنه درخت سریعا به یک تنه ای تنومند و بزرگ تبدیل شود، چه کارهایی می توان از نظر کود دهی و تغذیه درختان انجام داد. یک درخت با تنه ای ضخیم نماد باقی ماندنش در زمین برای مدت زمانی طولانی است. درختی که قدرت و استحکام دارد، می تواند شاخه ها، برگ ها و میوه های با کیفیت بهتری را تولید کند. همچنین در مورد درختان برای هدف تولید چوب، قطر تنه نقش اساسی در کیفیت چوب به دست آمده ایفا می کند و اطمینان از ماندگاری آن را به همراه دارد.
ما در این مقاله شما را با بهترین کود برای کلفت شدن تنه درخت آشنا خواهید نمود و نکات مهمی که شما نیاز دارید در خصوص آن ها اطلاعات لازم را به دست آورید، را به صورت تفصیلی و کامل ارائه خواهیم داد.
تنه درخت چیست و چرا مهم است؟
تنه درخت به آن قسمت از درخت که بیرون از خاک تحت عنوان طوقه می باشد تا ارتفاعی که شاخه های باریک تر منشعب می شوند، اطلاق می گردد. تنه درخت در واقع مسیر عبور مواد غذایی از ریشه به برگ و برعکس را تشکیل می دهد.
بخش اصلی تنه درخت یا به زبان علمی تر، بن درخت شامل آوندها، چوب، چوب پنبه و سایر مواد سلولزی ساخته شده است. به این بخش از درخت گاهی بن درخت نیز می گویند.
بن درخت چیست؟
متخصصان کشاورزی اصطلاح بن درخت را برای درختان سن بالا، پر ریشه و با تنه ای قطور به کار می برند و آن را این گونه تعریف می کنند: به محیط دور تنه درخت از محلی که از خاک خارج شده است را بن درخت می گویند.
محاسبه بن درخت
برای محاسبه بن درخت می توان متر را پیرامون تنه درخت و نزدیک به سطح خاک قرار داد و محیط تنه را اندازه گیری کرد. با این روش می توان بن درخت را بدست آورد. به عنوان مثال درختی با بُن 40 سانتی متر یعنی این که قطر تنه آن معادل 40 سانتی متر است و هر چقدر که این عدد بالاتر باشد، نشان از مسن تر بودن درخت می دهد.
تنه درخت چه نقشی در رشد درخت دارد؟
شاید برای شما نیز سوال پیش آمده باشد که نقش تنه در رشد درخت چیست؟ تنه درخت چند نقش و وظیفه را بر عهده دارد. تنه درخت وظیفه دارد تا آب و مواد مغذی را در خود ذخیره کرده و در مواقع ضروری و مورد نیاز، آن ها را در اختیار درخت قرار دهد.
از جمله وظایف مهمی که تنه درخت دارد، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
پشتیبانی: تنه به عنوان ستون فقرات درخت عمل کرده و از وزن شاخه ها، برگ ها و میوه ها پشتیبانی می کند. این امر به ویژه در شرایط آب و هوایی نامساعد مانند بادهای شدید یا بارش برف سنگین اهمیت دارد.
حمل و نقل: تنه به عنوان یک سیستم حمل و نقل عمل کرده که آب و مواد مغذی را از ریشه ها به برگ ها و سایر قسمت های درخت منتقل می کند. این امر از طریق آوندهای چوبی موجود در تنه انجام می شود.
ذخیره سازی: تنه می تواند آب و مواد مغذی را برای استفاده بعدی ذخیره کند. این امر به ویژه در طول دوره های خشکسالی یا زمانی که برگ ها برای فتوسنتز در دسترس نیستند، مهم است.
تولید مثل: تنه حاوی بافت هایی است که برای تولید مثل درخت ضروری هستند. این بافت ها شامل جوانه ها، پوست و کامبیوم هستند.
فتوسنتز: در برخی از درختان، پوست تنه می تواند تا حدی فتوسنتز انجام دهد و به تولید غذای درخت کمک کند.
ساختار تنه
بررسی تنه درخت نشان می دهد که از چندین لایه مختلف تشکیل شده است. هر کدام از این لایه ها وظایفی خاص بر عهده دارند.
پوسته: لایه بیرونی تنه که از درخت در برابر عوامل محیطی مانند تغییرات دما، خشکی و آفات محافظت می کند را پوسته می نامند.
کامبیوم: لایه نازکی از سلول های فعال که بین پوست و چوب قرار دارد را در اصطلاح کامبیوم می گویند. کامبیوم مسئول تولید سلول های جدید برای پوست و چوب است.
چوب: لایه داخلی تنه که از فیبرهای سلولزی قوی تشکیل شده است. چوب استحکام و پشتیبانی را برای درخت فراهم می کند و همچنین آب و مواد مغذی را از طریق آوندها حمل می کند.
مغز: بخش مرکزی تنه که از بافت نرم تری تشکیل شده است را مغز آن می نامند. مغز در درختان مسن تر ممکن است توخالی شود.
چگونگی رشد تنه درخت
رشد تنه درخت به عوامل متعددی بستگی دارد. به زبان ساده می توان گفت که لایه های زنده و زاینده ای بر روی تنه درختان قرار گرفته اند که می توانند نقش تولید آوندهای جدید را ایفا کنند. هر سال تعداد این آوندها و حجم آن ها افزایش می یابد. افزایش تعداد آوندها سبب می شود که قطر تنه درختان نیز افزایش یابد. با توجه به اینکه مواد غذایی همواره در حال رفت و آمد درون آوندها هستند، گاهی اوقات بر روی آوندهای قدیمی رسوب می کنند. بنابراین واضح است که رشد کلی درخت نقش بسزایی در رشد تنه آن دارد. نباید انتظار داشت که به تنهایی بتوانید رشد تنه درخت را انجام داده و از رشد کلی آن جلوگیری کنید. ضخیم شدن تنه درختان مدیون برگ های سالم و ریشه است.
برای رشد بهتر تنه درخت چند چیز را لازم است مد نظر قرار دهید. گذشت زمان می تواند بهترین عامل برای رشد تنه درخت و کلفت شدن آن ها باشد. در این میان علاوه بر کوددهی برای تقویت تنه درخت و ضخیم شدن آن ها، چند راهکار را نیز می توانید در پیش گیرید.
هرس کردن درخت میوه
برای افزایش قطر تنه درخت و بالا بردن رشد آن می توانید هرس ابتدایی را در نظر داشته باشید. هر اندازه ارتفاع تنه اصلی درخت کمتر باشد، قطر آن در آینده بیشتر می شود. با توجه به این موارد برای افزایش ضخامت تنه درخت می توان فرم دهی و سرزنی اولیه را به عنوان یک راهکار در نظر گرفت. فرم کلی درختان را بهتر است که به شکل یک جام درآورید.
باغداری اصولی
برای رشد بهتر درخت و افزایش قطر تنه آن ها می توانید آبیاری به موقع، کوددهی اصولی، سمپاشی و بیل زنی را در نظر داشته باشید. تمام این موارد در کنار هرس درخت کمک می کنند تا ضخامت تنه درخت بالاتر رود. اگر درخت به خوبی آبیاری نشود و توسط بیماری ها و آفات مورد حمله قرار گیرد، رشد خوبی را نخواهد داشت. در این شرایط با توجه به اینکه مواد تولیدی در برگ ها به میزان قابل توجهی کاهش می یابد، در تنه درخت رسوب کمتری ایجاد می شود.
نور مناسب
شاید برای شما نیز جالب باشد که بدانید برای قوی کردن تنه درخت وجود نور کافی اهمیت زیادی دارد. هر اندازه نور دریافتی توسط درخت بیشتر باشد، رشد تنه آن ها نیز بهتر می شود.
چرا باید از کودها برای رشد درختان استفاده کنیم؟
استفاده از انواع مواد کودی برای رشد درختان مزایای زیادی دارد. کودها حاوی مواد مغذی ضروری مانند عناصر ضروری چون ازت، فسفر و پتاسیم هستند. این عناصر برای رشد سالم درختان ضرورت دارند. به جزء مواردی که نام بردیم، درختان نیاز به عناصر ریزمغذی چون آهن، روی، مس، منگنز، کلسیم، منیزیم و گوگرد به عنوان مواد مغذی خواهند داشت.
کوددهی می تواند به بهبود سلامت کلی درختان با افزایش مقاومت آن ها در برابر بیماری ها، آفات و تنش های محیطی کمک کند. در مورد درختان میوه، کوددهی می تواند منجر به افزایش تولید میوه، هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت شود. کودهای آلی می توانند به بهبود کیفیت خاک با افزایش مواد مغذی، بهبود ساختار و افزایش ظرفیت نگهداری آب کمک کنند.
با این حال توجه به این نکته مهم است که استفاده بیش از حد از کود می تواند مضر باشد. قبل از استفاده از هر نوع کودی، خاک زمین خود را آزمایش کنید تا مشخص شود چه مواد مغذی در آن کم است. علاوه بر این باید از دستورالعمل های روی برچسب کود پیروی کرده و از کوددهی بیش از حد درختان خودداری کنید. آزمایشگاه خاکشناسی تخصصی شرکت کیمیا رویش مهر پارس آماده است تا نمونه های خاک، آب و برگ درختان شما را آنالیز و با توجه به آن ها برای شما برنامه غذایی و توصیه کودی مناسبی ارائه نماید.
چند نکته برای استفاده بهینه از کودها برای درختان
اگر قصد استفاده بهینه از کودها را دارید، نکات اساسی وجود دارند که حتما باید آن ها را در نظر داشته باشید. از بهترین زمان کوددهی گرفته تا مقدار لازم و استاندارد و همچنین نوع کود مورد استفاده را می توان موارد مهم در این زمینه نام برد.
زمان مناسب کوددهی: بهترین زمان برای کوددهی درختان در فصل زمستان ، قبل از شروع رشد جدید بصورت چالکود است. در مرحله دوم در اوایل فصل بهار و همراه با رشد شاخ و برگ درختان و در مراحل بعد از تشکیل میوه و رشد توسعه درختان خواهد بود.
نوع کود مناسب: نوع کودی که استفاده می کنید باید بر اساس نیازهای خاص درختان باشد. درختان به انواع کودهای ماکرو، میان مصرف و عناصر ریزمغذی نیاز دارند.
روش صحیح کوددهی: یکی دیگر از مواردی که در استفاده بهینه از کودها اهميت دارد، انتخاب روش صحیح کوددهی است. یک روش این است که کود را به صورت دستی در اطراف پایه درخت پخش کنید. روش دوم این است که ابتدا بايد آن را در آب حل کرده و سپس به خاک تزریق کرد.
آبیاری منظم: پس از کوددهی، درختان خود را به طور کامل آبیاری کنید تا مواد مغذی به ریشه ها برسد.
زمان و شیوه استفاده از کود حیوانی برای تنه درختان و بهترین کود برای ضخیم شدن تنه درخت
استفاده از کودهای حیوانی نه تنها برای تغذیه گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد، بلکه برای بهبود ساختمان خاک، نفوذپذیری بهتر آب، فعالیت میکروارگانسیم های مفید در خاک و به ویژه برای جذب بهتر عناصر غذایی توسط گیاه و افزایش ظرفیت تبادل یونی در خاک اهمیت خاصی دارد. یکی از بهترین کودها برای کلفت شدن تنه درخت، مصرف کودهای دامی کاملا پوسیده و فرآوری شده است.
انواع مختلفی از کود حیوانی وجود دارد. از جمله این کودها می توان به کود گاوی، گوسفندی و مرغی اشاره کرد. اگرچه کود مرغی دارای مقادیر بیشتری از مواد مغذی است ولی نباید فراموش کرد که تمامی نیازهای گیاه را برطرف نمی کند.
به منظور رشد سریع درختان، زمان مناسب برای استفاده از کود از میانه، پاییز تا اوایل زمستان است. استفاده از کود پس از این زمان ممکن است منجر به مشکلات فیزیولوژیکی گیاهان گردد.
انواع کودهای آلی مفید برای رشد تنه درختان
* این کودها معمولا از بقایای فضولات دامی (از جمله کود گاوی، گوسفندی، مرغی) و گیاهان (بقایای گیاهان زراعی، برگ درختان، کاه و کلش غلات و…) تهیه می گردد.
* از دیگر کودهای آلی می توان به کود سبز، کمپوست گیاهی، کمپوست حاصل از تخمیر و بقایای زباله ها و مواد غذایی شهری و کمپوست حاصل از ضایعات سالن های پرورش قارچ اشاره کرد.
* هیومیک اسید نیز یکی از کودهای آلی است که به ریشه زایی و مقاومت نهال تازه کاشته شده در برابر تغییرات درجه حرارت و همچنین حاصلخیزی خاک کمک می کند.
بهترین کود زیستی یا بیولوژیک برای رشد تنه درختان چیست؟
بهترین کود زیستی برای افزایش رشد تنه کدام است؟ این سوال نیز ممکن است به ذهن شما رسیده تا برای رشد تنه درختان از بهترین گزینه استفاده کنید.
کود زیستی مایکوریزا: مایکوریزاها قارچ هایی از گونه های متفاوت هستند که توانایی همزیستی با ریشه گیاه را دارند. این همزیستی موجب فراهم شدن شرایطی برای رشد بهتر گیاه می شوند. البته این قارچ ها از بین عناصر غذایی ضروری گیاه، فقط فسفر را تامین می کنند و در فراهمی عناصر دیگر به طور مستقیم نقش کمتری دارند.
کودهای باکتریایی: از اینگونه میکروارگانیسم های مفید می توان به آزوسپرولیوم ها و ریزوبیوم ها اشاره نمود که در گره های ریشه کلونیزه شده و در تثبیت نیتروژن نقش موثری دارند.
بهترین کودهای شیمیایی برای رشد و کلفت شدن تنه درختان
یکی از مهم ترین کارهایی که برای رشد تنه درختان و کلفت شدن آن ها باید انجام دهید، انتخاب بهترین کود شیمیایی برای انجام این کار است. با توجه به اینکه انواع کودهای شیمیایی امروزه در بازار عرضه می شوند، لازم است که بهترین کود را بتوانید انتخاب کنید.
کودهای حاوی فسفر: کشاورزان از کودهای حاوی فسفر به عنوان کود ریشه نام می برند. دلیل این امر این است که فسفر از عناصر مهمی است که باعث توسعه ریشه و باعث قوی شدن ریشه می شوند. از طرفی مهمترین عنصر غذایی برای توسعه ریشه تنه درختان نیز به شمار می رود. اگر مقدار این عنصر در خاک کم باشد، ریشه دهی کم و از طرفی تنه درختان ضعیف تر و در نتیجه دیرتر به باردهی می رسد. بنابراین مصرف کودهای حاوی فسفر از جمله کود دی آمونیم فسفات، کود سوپرفسفات تریپل و کود سوپرفسفات ساده در این مرحله اهمیت زیادی دارد. بسته به وضعیت خاک، نوع کود، سن درخت و رقم آن ها بین حداقل 150 گرم تا 250 گرم برای هر درخت لازم است مصرف گردد. هر چند که بهترین گزینه برای محاسبه کود مورد نیاز، آزمایش خاک است.
کودهای پتاسه: پتاسیم به عنوان دومین و با ارزش ترین عنصر مورد نیاز برای رشد تنه درختان مطرح است. شدت جذب آن در درختان با شدت رشد رویشی تنه رابطه مستقیم دارد. این میزان در اوایل رشد رویشی و همچنین در دوره بلوغ درختان به بیشترین میزان خود می رسد. با این حال آنچه که پتاس را برای رشد تنه درختان ضروری می کند، نقش آن در کنترل تنش های محیطی از جمله سرمای زودرس بهاره و تنش های دمایی و همچنین خشکسالی ها است. با مصرف کود پتاسه مقاومت تنه درختان بیشتر می شود. به خصوص این نوع کود از شکسته و ترکیدگی تنه درختان جلوگیری می کند. بنابراین مصرف کودهای پتاسه جامد گرانوله از جمله سولفات پتاسیم، کود پتاسه 30 درصد و همچنین کود پتاسه 20 درصد می تواند برای تنه درختان ضروری باشد.
کودهای گوگردی: گوگرد به عنوان چهارمین عنصر مورد نیاز برای رشد تنه و شاخ و برگ درختان شناخته می شود. از این مهم تر نقش این عنصر در تنظیم شوری و pH خاک است. با توجه به اینکه عمده خاک های باغات ایران دارای آهک بوده و همچنین شور هستند، بنابراین مصرف گوگرد در این شرایط باعث اصلاح و بهبود خاک می شود. علاوه بر این تنها مرحله مصرف کود گوگردی گرانوله یا پودری برای درخت فقط در این فصل (زمستان) و به صورت چالکود ممکن است.
بهترین کود گوگردی برای رشد تنه درختان، کود گوگرد میکرونیزه با خلوص 99 درصد و کود گوگرد گرانوله بنتونیت دار 75 درصد خواهد بود. شما کشاورزان عزیز می توانید در این خصوص با مشاورین شرکت کودیران مشورت کنید و کودهای گوگردی کودیران را نیز خریداری نمائید. البته در مراحل دیگر رشد درختان نیز می توان از کود گوگرد مایع همراه آب آبیاری استفاده کرد.
کودهای ریزمغذی: از دیگر عناصر غذایی مورد نیاز برای رشد بهتر تنه درختان، کودهای حاوی آهن، روی، مس و منگنز است. لازم است حتما در برنامه کود دهی درختان، این موارد مد نظر باشند.
بهترین زمان برای کوددهی نهال های تازه کاشته شده
به طور کلی استفاده از کود برای نهال، به چند مرحله تقسیم می شوند. اولین کود دهی در سال کاشت انجام می شود که مهمترین و اصلی ترین مرحله است و لازم است کلیه کودها در ته گودال ریخته و با خاک مخلوط گردند. سپس حدود 10 تا 15 سانتی متر روی آن خاک ریخته شده تا ریشه ها نهال در سال اول به کودها نرسند.
مرحله دوم حدود دو ماه بعد از کاشت و استقرار نهال در بهار است. در این زمان کودهای ازته و کودهای محلول در آب چون کود اوره فسفات، کود 10-52-10، کود گوگرد مایع و کود اسید هیومیک مصرف شود. به عنوان مثال این کودها را می توان با فاصله 45 روز تکرار کرد. در اواخر فصل رشد نیز بهتر است از کودهای حاوی پتاسیم بالا نظیر کود 36-12-12 استفاده نمود.
نکته مهم: با توجه به اینکه مقدار کودها بستگی به وضعیت خاک (کمبود یا بیشبود عناصر در خاک)، نوع درخت، نوع رقم، سن درختان، میانگین عملکرد، کیفیت آب آبیاری، اقلیم و منطقه دارد، شما می توانید با مشاورین شرکت کودیران تماس گرفته و اطلاعات باغ خود را ارسال کنید تا منطبق با نیاز واقعی باغات شما برنامه نویسی غذایی انجام شود.
برنامه غذایی ویژه افزایش برای کلفت و ضخیم کردن تنه درختان
برای درختان در فصل زمستان و بصورت چالکود (مقدار برای هر درخت)
کود فسفاته 100 تا 200 گرم شامل کود سوپرفسفات تریپل یا کود سوپرفسفات ساده
کود گوگردی گرانوله 75 درصد مقدار 150 تا 250 گرم
کود سولفات آمونیم 150 گرم
کود دامی کاملا پوسیده 4 تا 7 کیلو گرم
کود سولفات روی 15 گرم
کود سولفات منگنز 10 گرم
کود نیترات کلسیم 25 گرم
کود اسید هیومیک پودری مرغوب 10 گرم
با اولین آبیاری در شروع بهار: کود سولفات آمونیوم(و یا اوره) مقدار 150 گرم
با سومین آبیاری کود ازته 150 گرم + کود اسید هیومیک 50 سی سی
با پنجمین آبیاری کود ازته 100 گرم + 25 گرم کود سولوپتاس
با هفتمین آبیاری کود گوگرد مایع 25 سی سی
جمع بندی
برای ایجاد تنه های قوی و پرقدرت درختان، نیاز به یک برنامه غذایی با حضور همه عناصر غذایی ماکرو و میکرو و همچنین مواد آلی دارید. اینگونه نیست که یک کود خاص برای شما معجزه کند و در عرض یک ماه تنه درختان شما را تنومند نماید. به هیچ عنوان فریب تبلیغات غیر واقعی را نباید خورد. لا این حال در هر صورت چنانچه دنبال یک برنامه غذایی جامع و کامل برای درختان هستید، تیم مشاورین کودیران آمادگی ارائه راهنمایی لازم را دارد.