بهترین زمان برای کود دهی به درختان

بهترین زمان کوددهی به درختان بر اساس فاکتورهای مختلفی مشخص می‌ شود. متاسفانه باورهای غلطی در این زمینه وجود داشته که بخشی از باغداران به آن ها اعتماد کرده و پس از مدتی متوجه می‌ شوند که کیفیت و میزان میوه‌ دهی درختان کاهش یافته است. آشنایی با برنامه غذایی درختان میوه کمک می‌ کند تا بتوانید بهترین زمان برای کوددهی به درختان را شناسایی کنید. ما در مجله تخصصی کودیران تلاش کرده‌ ایم که در این مطلب به بررسی بهترین زمان برای کوددهی به درختان بپردازیم.

این مقاله به دنبال پاسخ به این سوالات است که

• اهمیت کوددهی برای درختان چیست و چرا باید به درختان کود بدهیم؟
• از کجا بدانیم درختان چه مقدار کود نیاز دارند؟
• چه کودی برای درختان مناسب است؟
• مراحل مختلف کود دهی درختان میوه چه زمانی است؟
• بهترین زمان کود دهی درختان کدام فصل است؟
• کود دهی در دوره استراحت و خواب درختان
• کود دهی در فصل بهار برای درختان
• کود دهی درختان بعد از برداشت محصول در اول پاییز
• نهال‌ ها در سال اول نیاز به کود دارند یا خیر؟

اهمیت کود دهی برای درختان و چرا باید به درختان کود بدهیم؟

درختان مانند هر نوع موجود زنده ای برای رشد و نمو، ادامه زندگی، توسعه ریشه، اندام های هوایی، گل انگیزی، گلدهی و تولید میوه، رنگ اندازی میوه و تولید محصول نهایی نیاز به مواد مغذی و عناصر غذایی ماکرو و میکرو دارند. اگر نیاز درختان تامین نشود در نتیجه ما با یک درخت با رشد کم، ضعیف و همیشه بیمار روبرو هستیم. این درخت دارای میوه های کوچک بوده و عملکرد آن بسیار کم و کیفیت میوه تولیدی نامطلوب خواهد بود. علاوه بر این موارد درختان اگر با کود مناسب تقویت نشوند، در برابر تنش های محیطی از جمله خشکسالی، سرما زردگی، باد و طوفان، حمله آفات و بیماری ها مقاومت و استحکام لازم را نخواهند داشت. بنابراین ما در این مقاله می خواهیم شما را با بهترین زمان کود دهی برای انواع درختان و به ویژه درختان میوه آشنا کنیم. امیداوریم این مقاله توانسته باشد به نیاز کشاورزان به خصوص باغداران پاسخ بده که بهترین زمان کود دهی برای درختان چه زمانی است.

تاکنون به این موضوع فکر کرده اید درختان چگونه به باغداران اعلام می کنند ما مواد مغذی لازم داریم؟ آیا درختان زبان دارند و با باغبان صحبت می کنند؟ پاسخ این سوال قطعا بله است.

خیلی از مواقع درختان با نشان دادن علائم اولیه نظیر جمع کردن و لوله ای شدن برگ های خود در وهله اول تذکر به باغدار می دهند که هم اکنون با مشکل کم غذایی روبر شده است ولی تحمل دارد. یک باغدار خوب با دیدن برگ و حالت درخت باید متوجه گردد که درخت نیاز به چه مواد مغذی دارد. اگر باغدار متوجه نشد، درختان در مرحله دوم هشدار می دهند. هشدار دوم اینگونه است که از طریق فدا کردن چندین برگ (بدین صورت که برگ علائم کمبود را بروز می دهد. مثلا زرد شدن برگ نشان کمبود ازت(نیتروژن) حاشیه برگ ها قهوه ای می شود نشان کمبود پتاسیم، برگ ریز می شود کمبود عنصر بور و…) بنابراین درختان با زبان گویا با باغدار سخن می گویند.

فرض کنید علی رغم تذکر اول و هشدار دوم باز باغداری بی تفاوت باشد. درخت سومین واکنش را که کمی تندتر و با عصبانیت تمام است، اخطار می دهد. این واکنش شدیدتر است و از طریق خشک کردن قسمتی از شاخه ها اعتراض خود را نشان می دهد. اگر باغدار توجه نکند، درخت به

ریزش میوه ها شروع می کند. این را خیلی از ما مشاهده کرده ایم. در برخی باغات مشاهده می کنید بیشتر از اینکه میوه روی درخت باشد، چند برابر آن روی زمین ریخته است. زیرا درخت توانایی تامین و تدارک مواد غذایی برای همه میوه ها ندارند. لذا برای نگه داری حداقل میوه خیلی از بچه های خود را (میوه نارس) تلف و فدا می کنند. در آخرین مرحله اگر درخت تقویت نشد، شروع به خشک شدن و از بین رفتن و نهایتا مرگ درخت را خواهیم داشت. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است قبل از اینکه درختان هشدار بدهند و محصول خسارت ببیند، باغدار بداند بهترین زمان کوددهی درختان چه وقتی است.

از کجا بدانیم درختان چه مقدار کود نیاز دارند؟

قبل از اینکه بهترین زمان کود دهی درختان را پیدا کنید ابتدا لازم است بدانید که عوامل مختلفی در تعیین نیاز کودی درختان در هر سال موثرند. همانگونه که عدم کود دهی به درختان به مقدار لازم خطرناک است، کوددهی بیش از حد سبب رشد زیاد برگ ها و اندام های هوایی و در نتیجه ضعیف شدن درخت می شود. کوددهی کم هم سبب کاهش رشد درختان شده و مقامت آن ها را در برابر حمله آفات، بیماری ها و تنش ها کاهش خواهد داد. پس میزان کوددهی باید اندازه گیری شود. توجه داشته باشید که در تغذیه درختان علاوه بر ازت یا نیتروژن باید از ترکیباتی که حاوی مواد مغذی ماکرو و میکرو هستند هم استفاده کنید. با آزمایش خاک می توان میزان نیاز به انواع عناصر غذایی را تشخیص داد. اگر هر نوع کودی را بدون در نظر گرفتن مقدار آن مصرف می‌ کنید، همین مسئله به مرور زمان منجر هزینه های زیاد برای باغدار شده و برای خاک نیز مناسب نیست. این کار باعث آلودگی خاک می شود. در برخی موارد نیز عنصر به میزان کافی در خاک وجود دارد اما چون شرایط خاک مناسب نیست، ریشه نمی‌ تواند عناصر را جذب کند و مشکلات زیادی برای گیاه به وجود می‌ آید. باز هم ما با آزمایش خاک می توانیم پی ببریم که از چه ماده اصلاح کننده ای باید استفاده شود تا آن مشکل را بر طرف کنیم.

چه کودی برای درختان مناسب است؟

قبل از اینکه بهترین زمان برای کوددهی درختان را بیان کنیم بد نیست بدانید که بهترین کود برای درختان کدام است. کود بهترین ماده ‌ای است که برای رشد و تغذیه درختان میوه استفاده می شود. انتخاب مناسب کود برای درختان میوه همواره مورد سوال کشاورزان بوده است. زیرا این درختان نیاز زیادی به تغذیه دقیق دارند. بنابراین نباید به سهولت چندین نوع کود را پیشنهاد داد. امروزه با افزایش تکنولوژی نمی ‌توان یک نوع خاص را به عنوان بهترین کود برای درختان میوه تعیین کرد. دلایل این امر به خاطر تحقیقات بیشتری است که امروزه انجام شده و نیازهای گیاهان به طور کامل شناخته شده است. علاوه بر این انواع متنوعی از کودها در حال تولید هستند. بنابراین جستجوی یک پاسخ ساده و مشخص در این زمینه کمکی نمی‌ کند. با توجه به وضعیت خاک و آب و آزمایش خاک و در نظر گرفتن نوع درخت میوه، فصل کود دهی و سایر عوامل می ‌توانید بهترین نوع کود را انتخاب کنید. همچنین می‌ توانید از مشاوران متخصص و آزمایشگاه تخصصی خاک شناسی شرکت کودیران برای راهنمایی کمک بگیرید.

مراحل مختلف کود دهی درختان میوه چه زمانی است؟

وقتی درباره تامین بهترین کود برای درختان صحبت می‌ کنیم، باید به فصل یا زمان استفاده از کود توجه کنیم؛ چرا که نیازهای گیاهان در طول سال متفاوت است. به طور کلی آن ها در مراحل مختلف رشد، گلدهی و میوه دهی را تجربه می ‌کنند. همانطور که گفتیم نوع کود در هر دوره متفاوت است و نیاز گیاه به یک عنصر خاص مانند کود در طول زمان بیشتر می ‌شود. با توجه به اینکه درختان برخلاف محصولات زراعی به صورت دائم یا طولانی مدت در خاک هستند، بنابراین دارای مراحل مختلف کو دهی هستند که به شرح ذیل توضیح داده می شود.

الف) کود دهی در دوره استراحت و خواب درختان

برای درختان نیاز است کود و مواد غذایی پیش از بیدار شدن و شروع به سبز کردن برگ ها مصرف گردد. از طرفی در هنگام کود دهی برای درختان لازم است چاله و گودال کنده شود که ممکن است این کار زمان بر باشد و در دوره بیداری به درخت خسارت وارد می شود. با در نظر گرفتن اینکه درختان عموما در فصل زمستان به حالت خواب می روند، بنابراین به همین دلیل یکی از بهترین زمان‌ ها برای کود دهی به درختان میوه، زمستان است. برای کود دهی در زمستان درختان میوه بهترین روش حفر چال کود یا کانال کود است. اطراف ریشه درخت باید گودالی به عمق حدود ۴۰ سانتی متر حفر شده و کودهای مورد نیاز در آن قرار گرفته و مجدد روی آن خاک ریخته شود. بسیاری از عناصر غذایی لازم است قبل از شروع بیداری در اطراف ریشه گیاه جایگذاری شود. بنابراین مصرف کود زمستان یکی از بهترین زمان های کود دهی درختان محسوب می شود. بخش مهم نیاز کود به خصوص کودها فسفاته، پتاسه، گوگرد و کودهای میکرو به ویژه روی، مس و منگنز را مخلوط با مواد آلی و کودهای حیوانی لازم است ترکیب کرده در زمستان مصرف کرد تا کودها در اختیار ریشه قرار گیرد.

ب) کود دهی در فصل بهار برای درختان

درختان در اوایل بهار شروع به رشد رویشی برگ و اندام های هوایی می کنند. بنابراین در این موقع بهترین زمان کود دهی کودهای ازته هستند تا نیاز برگ و اندام های هوایی را تامین کرد. در مرحله دوم زمان گلدهی است که به طور کلی به عنوان یک قانون در مرحله گل دهی نباید به هیچ وجه کود دهی انجام شود. زیرا هر نوع کود دهی در این مراحل باعث گل ریزی و خسارت به درختان خواهد شد. مرحله تشکیل میوه و به عبارت دقیق تر مرحله فندقی شدن و گردویی شده میوه یکی از بهترین زمان های کود دهی کودهای ازته، فسفاته، کلسیم، بور و عناصر ریزمغذی است. با کود دهی باعث نگه داری میوه بر روی درخت و همچنین میوه های درشت می توان شد. مرحله مهم و حساس دیگر زمانی است که میوه درختان درشت شده ولی هنوز رنگ اندازی ندارد. در این مرحله مصرف کودهای حاوی پتاسیم و عنصر روی و کلسیم بسیار مفید و ضمن درشت شدن و رنگ پذیری باعث سفت و ترد شدن میوه می شود.

ج) کود دهی درختان بعد از برداشت محصول در اول پاییز

این سوال همیشه در ذهن همه افراد از جمله باغداران هست. هنگامی که ما میوه را از درخت برداشت می کنیم، دیگر چه نیاز است که به درخت کود بدهیم. بیشتر کشاورزان و باغداران بر این باورند که کوددهی را باید قبل از برداشت محصول انجام داد و درختان نیازی به کود پس از برداشت میوه ندارند. اتفاقا تا زمانیکه که درخت هنوز میوه دارد تمام تلاش خود را می کند تا مواد غذایی که در دیگر اندام ها دارد را به میوه که نتیجه یک عمر تلاش است را برساند. مانند مادری که حاضر است خودش غذای خوبی میل نکرده ولی بچه اش گرسنه نباشد و بهترین غذا را به بچه می دهد که میوه زندگی اش می باشد. درختان در فصل تولید محصول، تمام توان و انرژی خود را صرف میوه کردن و از نظر عناصر غذایی تخلیه شده اند. بایستی در این مرحله درخت شارژ شود تا بتوان انرژی در خود ذخیره کند. زیرا قبل از بهار زمانی که درخت جوانه زنده و شکوفه می دهد، به مواد غذایی نیاز دارد. در این زمان دقیقا از ذخایری که بعد از برداشت در اندام های خود جمع کردن است باید مصرف کند. چنانچه در اول پاییز کود خوبی در اختیار درخت نگذاشته باشیم، در نتیجه درخت قدرت نگه داری شکوفه را نداشته و به ناچار تعداد زیادی از شکوفه ها و حتی میوه تازه تشکیل شده را تلف می کند تا غذا برای باقیمانده ها کفاف نماید. به عبارتی پس از اتمام برداشت محصول درخت نیاز مبرمی به تأمین این انرژی از دست رفته داشته تا بتواند در فصل جدید نیز باردهی خوبی داشته باشد. در واقع برای بهره مندی از برداشت محصول ایده آل لازم است توجه خاصی به محکم سازی زیرساخت های درخت داشته باشیم. از این رو اجرای برنامه کودی پس از برداشت بسیار مهم بوده تا درختان میوه را جهت تولید محصول در سال آینده آماده سازد. اما لازم است این نکته را در نظر داشت که برنامه کوددهی درختان میوه به گونه ای تنظیم شود که با بکارگیری آن علاوه بر تأمین مواد مغذی، میزان مقاومت گیاه نسبت به تنش های محیطی به ویژه کاهش دما در فصل سرد سال را نیز افزایش دهد.

د) کود دهی درختان قبل از بیداری درخت در اول بهار

آیا بهترین زمان کود دهی به درختان میوه در فصل بهار است؟ باز این سوال مطرح است که در زمان ابتدای بیداری، درخت هنوز کامل بیدار نشده چه نیاز است کود مصرف کنیم؟ پاسخ این است، قبل از بیداری درختان ابتدا جوانه های آن متورم و آماده می شوند تا برچه و شکوفه بدهند. بنابراین در این زمان نیاز به مواد غذایی در دسترس دارند و فرصت کوتاه است. تا زمانیکه مواد غذایی از ریشه بخواهد به جوانه های اولیه برسد، فرآیندی زمان بر است. بنابراین در این مرحله لازم است کود به صورت محلولپاشی که به کود فروت ست باید در اختیار درختان قرار گیرد تا جوانه های متورم رشد مناسبی داشته و شکوفه ها قوی تر و ماندگاری بیشتری داشته باشند. در اکثر درختان، شکل گیری و رشد ابتدایی میوه به میزان ذخیره عناصر غذایی در جوانه های رویشی فصل پیش بستگی دارد. بنابراین عمل محلول پاشی برگ درختان با عناصر غذایی پس از برداشت محصول در قوی شدن جوانه ها بسیار موثر خواهد بود. فروت ست برای درختان میوه فواید فراوانی دارد. کم شدن میزان ریزش شکوفه و میوه ها در شروع فصل بهار، بالا بردن میزان مقاومت درخت نسبت به سرما، کاهش سال آوری، تبدیل حداکثری گل به میوه و افزایش تولید محصول از مزیت های کود فروت ست هستند.

نهال ها در سال اول نیاز به کود دارند یا خیر؟

نهال‌ ها را در سال اول به هیچ عنوان کود ندهید!؟آیا نهال‌ ها در سال اول نیز نیاز به کود و مواد مغذی دارند !؟

برخلاف تصور بسیار از افراد و مطالبی که در شبکه های مجازی گذاشته شده که اعلام می کنند نهال های در سال اول به هیچ عنوان کود نیاز ندارد این جمله اشتباه است. اتفاقا در سال اول تغذیه و تقویت درختان بسیار ضروری و مفید است تا این کودک (درختچه/نهال) قوی تر شده و بعدها

بتواند درختی جوان، قوی و بارور باشد. منتهی با این تفاوت که در سال اول میزان کود دهی بایستی به اندازه نیاز و در مقادیر کم ولی حتما مصرف شود. به عنوان یک توصیه تخصصی، مصرف کود دو ماه بعد از کاشت درختان شروع می شود. نکته مهم در این باره این است که لازم است اول مقدار کود کم و به اندازه و در ثانی برخی کودها و مواد به خصوص محرک ها رشد و مواد هیومیکی برای توسعه رشد رویشی و ریشه با مشورت کارشناس متخصص مصرف گردد.

بهترین زمان کوددهی به درختان برای افزایش محصول کدام است؟

بهترین زمان کود دهی به درختان برای افزایش محصول با توجه به نیازی که درخت به مواد مغذی دارد مشخص می‌ شود. در واقع نمی‌ توان گفت که زمانی خاص برای کوددهی درختان میوه وجود دارد. هنگامی که از نظر عناصر غذایی و مواد مغذی خاک دچار کمبود شده است، پس از مشورت گرفتن از کارشناسان کشاورزی می‌ توانید کود دهی به درخت را انجام دهید. متاسفانه بارها مشاهده شده است که باغداران از ترس سوختگی ریشه، کوددهی به درختان میوه را به تعویق می‌ اندازند. این عمل نیز اشتباه است. اگر برای رفع نیاز درخت میوه و افزایش محصول بهترین زمان کوددهی به درختان انتخاب نشود، با کاهش تولید و باردهی مواجه خواهید شد.

معیارهای تعیین بهترین زمان کوددهی به درختان

چند فاکتور می‌ توانند جهت تعیین بهترین زمان برای کود دهی درختان تاثیرگذار باشند.

به هیچ عنوان نباید نهال‌ های تازه کشت شده را فراموش کرد. با توجه به اینکه درختان کوچک و نوپا جهت برای تبدیل شدن به درختی تنومند و بارده نیاز تغذیه مناسب دارند، حتما در زمان مناسب بهترین نوع کود را برای آن ها به کار بگیرید.

کود دهی در فصل استراحت درخت نیز اهمیت بالایی دارد. در فصل زمستان که درخت به خواب می‌ رود، برای افزایش مقاومت آن در برابر سرما و بیماری، کوددهی را فراموش نکنید.

همزمان با شروع رشد فعالیت نیز می‌ توان با هدف افزایش تولید میوه‌ ها و همچنین کمک به درست شدن میوه‌ ها کوددهی را انجام داد.

آیا کود دهی درختان میوه در زمستان مناسب است؟

اینکه برای تعیین بهترین زمان کوددهی درختان فصل زمستان را کاملا کنار بگذاریم کاملا اشتباه است. حتی در فصل زمستان به صورت چالکود می‌ توان از کودهای مناسب استفاده کرد. در این زمان که درخت به استراحت فرو می‌ رود نیز علاوه بر اینکه کوددهی می‌ تواند مقاومت آن ها در برابر سرما و همچنین بیماری‌ ها را بالاتر ببرد، به خوبی می‌ توان درخت را مهیای رشد در فصل بهار نمود.

بهترین زمان کود دهی درخت گردو چه زمانی است؟

علاوه بر اینکه بهترین زمان کوددهی درختان گردو اهمیت بالایی دارد، دو اصل مهم را نیز باید در کنار بهترین زمان در نظر گرفت. اینکه درخت گردو چه میزان کود نیاز داشته و بهترین نوع کود مناسب گردو کدام است نیز حائز اهمیت هستند. با آزمایش خاک و پس از مشورت با کارشناسان کشاورزی می‌توان از کودهای نیتروژن، پتاسیم و فسفر به مقدار مجاز استفاده کرد.

قبل از جوانه زنی یا در فصل زمستان می‌ توان گفت که بهترین زمان کوددهی به درختان گردو فرا رسیده است. در این زمان می‌ توان با تغذیه مناسب درخت گردو آن ها را مهیای ورود فصل رشد کرد.

جمع بندی و سخن آخر

با توجه به مطالب ذکر شده، یک زمان خاص تحت عنوان بهترین زمان کود دهی در باغات نداریم؛ بلکه درختان در زمان های مختلف نیاز به کود دارند. به ترتیب اهمیت اولین و مهترین مرحله کود دهی در زمستان و فصل خواب است که لازم است عناصر غذایی ماکرو، میکرو همراه مواد آلی و مواد اصلاح کننده نظیر گوگرد و اسید هیومیک به درختان داده شود. مرحله دوم انجام عملیات فروت ست محلولپاشی با کودهای حاوی ازت، روی و بور همراه فسفر و مرحله سوم در طول فصل رویش و بهار و تابستان که بایستی کودهای ازته در چندین نوبت همراه آب آبیاری، کودهای گوگرد مایع، کودهای فسفر بالا و پتاس بالا و اسیدهای هیومیک مصرف ‌شود. همچنین برخی عناصر میکرو، کلسیم و بور بصورت محلول پاشی و نهایتا بعد از برداشت میوه، مصرف کودهای ازته و فسفاته و محلول پاشی فروت ست انجام گردد.

شرکت کیمیا رویش مهر پارس با برند جهانی کودیران آمادگی دارد برای انواع درختان برنامه های تخصصی توصیه کودی به سفارش باغداران را ارائه نماید.