راهنمای انتخاب بهترین کود برای رشد سریع نهال

بهترین کود برای رشد سریع نهال محصولی است که بتواند برای بزرگ شدن نهال، مواد غذایی و عناصر مورد نیاز را به خوبی تامین کنند. با وجود اینکه در چند هفته اول نهال‌ های کوچک نیاز به آب، نور و گرما دارند و می‌ توانند تا حد زیادی از این طریق تغذیه خود را انجام دهند ولی پس از گذشت مدت زمانی نیازهای آن ها وابستگی خاصی به خاک خواهد داشت. به همین علت لازم است که تغذیه نهال‌ ها را از طریق خاک و با کود دهی به خوبی انجام دهید.

برای اینکه اطمینان به دست آورید نهال‌ های قوی و سالم دارید، لازم است که استارت یک برنامه کود دهی منظم را در نظر داشته باشید. اولین کود دهی برای نهال می‌ تواند بسیار مهم باشد. هر اندازه نهال بتواند با سرعت بیشتری قوی‌ تر شود و گسترش یابد، روند رشد بهتری به خود خواهد گرفت.

آنچه در این مقاله می خوانید

چرا کود دهی برای نهال ها مهم است؟

چرا کود دهی برای نهال در سال اول کاشت مهم است؟

بهترین کود برای نهال چیست؟

کود شیمیایی یا کود آلی؟ کدام یک برای نهال مناسب است؟

بهترین کود زیستی یا بیولوژیک برای نهال چیست؟

معرفی بهترین کود زیستی برای نهال

بهترین کودهای شیمیایی برای نهال

بهترین زمان برای کود دهی نهال های تازه کاشته شده چه زمانی است؟

چرا کود دهی برای نهال مهم است؟

بهترین کود برای رشد سریع نهال، مواد و ترکیبات کودی است که حاوی عناصر و مواد غذایی مورد نیاز یک نهال باشد. این نوع کود باید سبب رشد و نمو و رسیدن به بلوغ و نهایتا باروری نهال و تبدیل آن به درخت بزرگ گردد. نهال ها برای توسعه ریشه خود در خاک، رشد مناسب و رسیدن به یک درخت بزرگ در آینده علاوه بر آبیاری و سایر نگهداری ها چون هرس، کنترل آفات و بیماری ها، برای رشد مناسب نیاز به مواد غذایی دارد. این مواد غذایی توسط نهال ها را از طریق خاک دریافت می شود. هر چه ریشه های نهال سریع تر توسعه یابند و قوی شوند، نهال می تواند بهتر رشد کند. در واقع نهال به ویژه در سال اول تا سوم مانند کودکی می ماند که به توجه و مراقبت بیشتری نیازمند است. کودها یکی از عوامل رشد سریع ریشه ها در نهال های جوان هستند که می توانند خاک را تقویت نموده و به عنوان غذای کمکی نهال به رشد بهتر و باروری آن کمک کنند.

چرا کوددهی برای نهال در سال اول کاشت مهم است؟

قبل از اینکه به معرفی بهترین کود برای رشد نهال ها بپردازیم، ابتدا بهتر است که در خصوص اهمیت و نقش کود دهی به نهال ها در زمان های مختلف اشاره کنیم. برخلاف تصور بسیاری از افراد و مطالبی که در شبکه های مجازی به اشتراک گذاشته می شوند و در آن ها اعلام می کنند نهال ها در سال اول به هیچ عنوان کود نیاز ندارد، این جمله اشتباه است. اتفاقا در سال اول، تغذیه و تقویت درختان بسیار ضروری و مفید است. انجام این کار سبب‌ می شود که کودک (درختچه/نهال) قوی تر شده و بعدها بتواند درختی جوان، قوی و بارور باشد. تفاوت کود دهی این است که در سال اول میزان کود دهی باید به اندازه نیاز و در مقادیر کم ولی حتما باشد. به عنوان یک توصیه تخصصی، مصرف کود 2 ماه بعد از کاشت درختان شروع می شود. نکته مهم در این باره این است که بایستی اول مقدار کود کم و به اندازه و در ثانی برخی کودها و مواد بخصوص محرک های رشد و مواد هیومیکی برای توسعه رشد رویشی و ریشه با مشورت کارشناس متخصص مصرف گردد. به همین دلیل با پیروی از اصول و دستورالعمل‌ های استاندارد، باید بهترین کود برای رشد سریع نهال تأمین شود. در ادامه به چند فاکتور اساسی جهت انتخاب بهترین کود برای نهال خواهیم پرداخت.

بهترین کود برای نهال چیست؟ راهنمای انتخاب بهترین کود برای نهال

انتخاب بهترین کود برای نهال همواره مورد سوال کشاورزان بوده است. دلیل این امر این است که نهال میوه بیشتر از سایر درختان نیاز به مواد غذایی دارند. بنابراین نباید بدون تخصص و در نظر گرفتن اصول کاربردی، چندین نوع کود را پیشنهاد داد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی نمی ‌توان یک نوع خاص را به عنوان بهترین کود برای نهال و درختان میوه تعیین کرد. دلایل این امر به خاطر تحقیقات بیشتری است که امروزه انجام شده و نیازهای گیاهان به طور کامل شناخته شده است. علاوه بر این انواع متنوعی از کودها در حال تولید هستند که می توانند برای درختان و نهال ها انتخابی عالی باشند. بنابراین جستجوی یک پاسخ ساده و مشخص در این زمینه کمکی نمی‌ کند. با توجه به وضعیت خاک، آب و آزمایش خاک و در نظر گرفتن نوع نهال، فصل کود دهی و سایر عوامل می ‌توانید بهترین نوع کود را انتخاب کنید. هر چند که ما در این مقاله بهترین کود برای نهال را معرفی می کنیم ولی شما می‌ توانید از مشاوران متخصص و آزمایشگاه تخصصی خاکشناسی شرکت کودیران برای راهنمایی کمک بگیرید. وقتی درباره تهیه و خرید بهترین کود برای نهال صحبت می‌ کنیم، باید به فصل یا زمان استفاده از کود توجه داشته باشیم. با توجه به اینکه نیازهای نهال در طول سال متفاوت هستند، به طور کلی آن ها در مراحل مختلف، رشد را تجربه می ‌کنند. به واسطه اینکه نهال برخلاف درختان بزرگ نیازهای متفاوتی دارد، بنابراین انتخاب بهترین کود برای نهال از اهمیت خاصی برخودار است.

کود شیمیایی یا کود آلی؟ کدام یک برای نهال مناسب است؟

اصولا برای رشد و توسعه نهال همانند دیگر درختان همواره بهترین کود تنها کود شیمیایی نیست. با توجه به اینکه خاک های ایران عموما به دلیل فقر شدید ماده آلی، قادر نیستند کودهای شیمیایی را به صورت قابل جذب برای ریشه در آورند، بنابراین بهترین گزینه برای نهال، مصرف تلفیقی از کودهای آلی و شیمیایی است. کودهای آلی یا ارگانیک عموما منشا طبیعی دارند و فاقد مواد شیمیایی هستند. این نوع کودها نقش بستر مناسبی برای نگهداری آب و مواد غذایی را بازی کرده و باعث می شوند کودهای شیمیایی تاثیر بهتری داشته باشند. هر چند که بهترین ترکیب کودی برای نهال شامل کودهای شیمیایی، کود الی و کود زیستی است.

انواع کودهای آلی مفید برای نهال

بهترین کود آلی برای نهال کدام است؟ این سوال ممکن است به ذهن بخش زیادی از باغداران برسد. کودهای آلی دارای ویژگی های متفاوتی هستند.

* این کودها معمولا از بقایای فضولات دامی (از جمله کود گاوی، گوسفندی، مرغی) و گیاهان (بقایای گیاهان زراعی، برگ درختان، کاه و کلش غلات و…) تهیه می گردد.

* از دیگر کود های آلی می توان به کود سبز، کمپوست گیاهی و کمپوست حاصل از تخمیر بقایای زباله ها و مواد غذایی شهری، کمپوست حاصل از ضایعات سالن های پرورش قارچ اشاره کرد.

* هیومیک اسید نیز یکی از کودهای آلی است که به ریشه زایی و مقاومت نهال تازه کاشته شده در برابر تغییرات درجه حرارت و همچنین حاصلخیزی خاک کمک می‌ کند.

بهترین کود زیستی یا بیولوژیک برای نهال چیست؟

شاید برای اولین بار باشد که در مقاله ای به عنوان کود بیولوژیک برخورد می کنید. دلیل این امر این است که در مقالات علمی کمتر تولید کننده گان کود به این کودها می پردازند. ابتدا ما باید تعریفی از کود زیستی را ارائه نمائیم تا اطلاعات خوانندگان این مقاله افزایش یابد.

کود زیستی چیست؟

کود زیستی یا کود بیولوژیک و یا کود میکروبی محصولاتی به شمار می روند که به کودهای زیستی معروف هستند. این نوع کودها حاوی میکروارگانیسم‌ های مفید مانند قارچ‌ ها، باکتری‌ ها و جلبک‌ های سبز آبی هستند که با افزایش عرضه مواد غذایی و دسترسی آن‌ ها به رشد گیاهان کمک می‌ کنند. بسیاری از این عناصر غذایی به فرمی که در خاک و هوا وجود دارند برای گیاه قابل جذب نیستند. میکروارگانیسم‌ های مفید با تبدیل این عناصر به فرم قابل جذب در رشد و تکامل گیاهان نقش ویژه‌ ای ایفا می‌ کنند. به طور مثال میکروارگانیسم‌ های تثبیت کننده ازت با تبدیل نیتروژن هوا به ترکیبات ازته مانند آمونیاک، نیتروژن موجود در هوا را برای گیاهان قابل جذب کرده و یا باکتری‌ های حل‌ کننده فسفات‌ های معدنی از طریق ترشح آنزیم‌ ها و اسیدهای آلی در آزادسازی فسفر با قابلیت جذب بالا برای گیاهان فعالیت می‌ کنند. اساسا کود زیستی فرآورده‌ هایی هستند که از فعالیت یک موجود زنده و یا خود موجود زنده‌ ای که به جمعیت رسیده، تولید شده‌ اند و به صورت زنده مورد مصرف قرار می‌ گیرند.

معرفی بهترین کود زیستی برای نهال

آشنایی با بهترین کود زیستی برای نهال این امکان را می دهد تا بتوانید برای کمک به رشد و توسعه نهال از محصولاتی با کیفیت و اثرگذاری عالی استفاده نمایید.

کود زیستی مایکوریزا: مایکوریزاها قارچ‌ هایی از گونه‌ های متفاوت هستند که توانایی همزیستی با ریشه گیاه را دارند. این همزیستی موجب فراهم شدن شرایطی برای رشد بهتر گیاه می‌ شود. البته این قارچ‌ ها از بین عناصر غذایی ضروری گیاه فقط فسفر را تامین می‌ کنند و در فراهم کردن عناصر دیگر به طور مستقیم نقش کمتری دارند.

کودهای باکتریایی: از اینگونه میکروارگانیسم‌ های مفید می‌ توان به آزوسپرولیوم‌ ها و ریزوبیوم‌ ها اشاره نمود. این میکروارگانیسم ها در گره‌ های ریشه کلونیزه شده و در تثبیت نیتروژن نقش موثری دارند.

کودهای حاوی باکتری‌ های غیر همزیست و یا آزادزی: این محصولات که از باکتری‌ های آزادزی تولید می‌ شوند معمولا جمعیت زیادی از آن ها در ریزوسفر و یا خاک اطراف ریشه گیاه وجود دارد. میکروارگانیسم‌ های اینچنینی یک سری وظایف عمومی نظیر تولید اسیدهای آلی، فیتوهورمون‌ ها، آنزیم‌ ها، ترکیبات شبه آنتی‌ بیوتیک و بیولوژیک فعال را نیز بر عهده دارند. به واسطه بهره مندی از این ویژگی‌ ها می‌ توانند در آزادسازی فسفر، پتاسیم، روی، منگنز و بقیه مواد معدنی نقش ایفا کنند. این میکروارگانیسم‌ ها همچنین در اکسید نمودن گوگرد و تبدیل آن به بنیان‌ های قابل جذب برای گیاه و تنظیم غیر مستقیم اسیدیته خاک نقش دارند.

بهترین کودهای شیمیایی برای نهال

در انتخاب بهترین کود برای نهال می توانیم به سراغ انواع کودهای شیمیایی نیز برویم. کودهای شیمیایی نیز در شکل های مختلف و با ترکیبات گوناگون می توانند تأثیر زیادی در رشد و نمو محصولات داشته باشند.

کودهای حاوی فسفر: کشاورزان از آن ها به عنوان کود ریشه نام می برند. دلیل این امر این است که فسفر از عناصر مهمی هست که باعث توسعه ریشه و باعث قوی شدن ریشه می شود. از طرفی یکی از مهمترین عناصر غذایی برای توسعه ریشه نهال است. اگر مقدار این عنصر در خاک کم باشد، ریشه دهی کم و از طرفی نهال ضعیف تر و در نتیجه دیرتر به باردهی می رسد. بنابراین مصرف کودهای حاوی فسفر از جمله کود دی آمونیم فسفات، کود سوپرفسفات تریپل و کود سوپرفسفات ساده در این مرحله اهمیت زیادی دارد. بسته به وضعیت خاک، نوع کود، سن نهال و رقم آن ها بین حداقل 50 گرم تا 150 گرم برای هر نهال لازم است مصرف گردد. هر چند که بهترین گزینه برای محاسبه کود مورد نیاز، آزمایش خاک است.

کودهای پتاسه: پتاسیم به عنوان دومین و با ارزش ترین عنصر مورد نیاز برای نهال ها مطرح است. شدت جذب آن در نهال ها با شدت رشد رویشی نهال رابطه مستقیم دارد. این میزان در اوایل رشد رویشی و همچنین در دوره بلوغ نهال به بیشترین میزان خود می‌ رسد. آنچه که پتاس را برای نهال ها ضروری می کند نقش پتاسیم در کنترل تنش های محیطی از جمله سرمای زودرس بهاره و تنش های دمایی و همچنین خشکسالی ها هست که با مصرف کود پتاسه مقاومت نهال بیشتر می شود. بنابراین مصرف کودهای پتاسه جامد گرانوله از جمله سولفات پتاسیم، کود پتاسه 30 درصد و همچنین کود پتاسه 20 درصد می تواند برای نهال انتخابی ایده آل باشد.

کودهای گوگردی: گوگرد به عنوان چهارمین عنصر مورد نیاز برای نهال شناخته می شود. از این مهم تر نقش این عنصر در تنظیم شوری و pH خاک است. با توجه به اینکه عمده خاک های باغات ایران دارای آهک و همچنین شور هستند، بنابراین مصرف گوگرد در این شرایط باعث اصلاح و بهبود خاک می شود. علاوه بر این تنها مرحله مصرف کود گوگردی گرانوله یا پودری برای نهال فقط در این فصل (زمستان) و به صورت چالکود ممکن است. بهترین کود گوگردی برای نهال ها کود گوگرد میکرونیزه با خلوص 99 درصد و کود گوگرد گرانوله بنتونیت دار 75 درصد است. می توانید در این خصوص با مشاورین شرکت کودیران مشورت کنید و از کودهای گوگردی کودیران نیز خریداری نمائید.

کودهای ریزمغذی: از دیگر عناصر غذایی مورد نیاز برای نهال کودهای حاوی آهن، روی، مس و منگنز هستند که بایستی حتما در برنامه کود دهی نهال ها مد نظر باشد.

بهترین زمان کود دهی نهال های تازه کاشته شده

به طور کلی در مورد استفاده از کود برای نهال به چند مرحله تقسیم می شوند. اولین کود دهی در سال کاشت انجام می شود که مهمترین و اصلی ترین مرحله است. لازم است کلیه کودها در ته گودال ریخته و با خاک مخلوط و سپس حدود 10 تا 15 سانتی متر روی آن خاک ریخته تا ریشه ها نهال در سال اول به کودها نرسند.

مرحله دوم حدود دو ماه بعد از کاشت و استقرار نهال در بهار است. در این زمان کودهای ازته و کودهای محلول در آب چون کود اوره فسفات، کود 10-52-10، کود گوگرد مایع و کود اسید هیومیک مصرف شود. به عنوان مثال این کودها را می تواند با فاصله 45 روز تکرار کرد و در اواخر فصل رشد نیز بهتر است از کودهای حاوی پتاسیم بالا نظیر کود 36-12-12 استفاده نمود.

معایب استفاده از کود نامناسب برای نهال‌ های تازه کاشته شده

همان اندازه که انتخاب بهترین کود برای رشد سریع نهال اهمیت بالایی دارد، استفاده نادرست از انواع کود می‌ تواند مشکلاتی برای آن ها به وجود بیاورد. گاهی اوقات به دلیل عدم آگاهی باغداران از انتخاب بهترین کود و استفاده از کود با دوز بالا، مشاهده می‌ کنید که نهال رو به ضعیف شدن می‌ رود. رعایت تعادل برای کود دهی نهال از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر بیش از حد از کودهای حاوی نیتروژن استفاده کنید، فرصت ریشه‌ دهی از نهال‌ ها گرفته می‌ شود. انواع کود برای رشد سریع نهال هر کدام باید در زمان خاص و با دوز مناسب به کار گرفته شوند.

سخن پایانی

با توجه به اینکه مقدار کودها بستگی به وضعیت خاک (کمبود یا بیشبود عناصر در خاک)، نوع درخت، نوع رقم، سن درختان، میانگین عملکرد، کیفیت آب ابیاری، اقلیم و منطقه دارد، شما می توانید با مشاورین شرکت کودیران تماس و اطلاعات باغ خود را ارسال کنید تا منطبق با نیاز واقعی باغات شما برنامه نویسی غذایی انجام شود.